افزایش فشارخون شریانی نقش زیادی در بحرانی شدن حافظه انسان دارد . این نوع فشارخون که غالبا به سکتههای قلبی و مغزی منجر میشود، باعث تخریب برخی از اجزای اساسی مغز میشود که این امر کندذهنی یا به اصطلاح عامیانه کورذهنی را در پیش خواهد داشت . محققان اظهار داشتند: این گونه فشارخون میتواند مشکلات فراوانی را برای حافظه کوتاه مدت که معمولا اسم افراد، شماره تیلیفون های ضروری و یا اطلاعات دیگر در آن ثبت میشود، ایجاد کند . محققان هشدار دادند که فشارخون شریانی، پیری مغز را تا ده سال پیش میاندازد و در حقیقت، پیری مغز را تسریع میکند .
زندگی سراسر امتحان است و امتحان. باز هم یک امتحان دیگر از راه رسید.
امتحانات سمستر بهاری سال ۱۳۸۷ پوهنتون طبی کابل بتاریخ ۱۰ سرطان شروع و الی ۱۵ اسد ادامه خواهد داشت.
امیدوارم این امتحان نیز مانند دیگر امتحانات به تمام همقطارانم و محصلین پوهنتون طبی کابل مملو از موفقیت بوده و به خوبی سپری گردد.
از همه دوستان میخواهم تا برای کامیابی من و همه محصلین و همه مردم دعا نمایند.
شیر مادر از بزرگ ترین موهبت های الهی است. سیستم تولید شیر در بدن، جاری شدن آن از سینه مادر و تطابق آن با نیاز نوزاد آنقدر دقیق ، جالب و حساب شده است که ناخود آگاه می گوییم " الحمدالله ". مثلا اگر کودکی پیش از موعد متولد شود، شیر مادر خود به خود متناسب با نیازهای کودک تغییر می کند. پروتئین آن بالاتر می رود و مواد ضد میکروبی آن به دلیل ضعف سیستم دفاعی بدن کودک بیشتر می شود.
روند رشد سینه ها در دوران حاملگی، تولید شیر در سینه و جاری شدن شیر در اثر مکیدن نوزاد، آنقدر دقیق و پیچیده است که دانستن آن برای هر مادری لذت بخش خواهد بود. این که چگونه در اثر مکیدن نوزاد هورمون های خاصی در بدن مادر ترشح می شود و مغز فرمان جریان یافتن شیر را صادر می کند و همزمان تولید شیر در سینه بیشتر و بیشتر می شود.
در روزهای اول تولد، شیری بنام کلستروم یا فله ترشح می شود که غلیظ و کم رنگ است. نکته بسیار جالب در مورد فله ،وجود پروتئین بسیار بالا در آن است که برای رشد بسیار سریع نوزاد در روزهای اول حیاتی است. به مرور شیر مادر به حالت رسیده و کامل در می آید که چربی آن بیشتر می شود و در این زمان کودک با انرژی ای که از چربی شیر به دست می آورد به سرعت وزن اضافه می کند.
شیر انسان به گونه ای تولید می شود که کلیه نیازهای کودک را تا 6 ماهگی تامین می کند و دقیقاً مطابق با سیستم بدنی نوزاد است.
لاکتوز یا قند شیر در شیر مادر بیشتر از شیر گاو است، چون آنزیم های هضم کننده لاکتوز در بدن نوزاد در حد بالغین است.
چربی شیر مادر نیز بیشتر است. علاوه بر آن شیر مادر حاوی چربی هایی به نام چربی های ضروری (اسید لینولئیک) است که در شیر گاو خیلی کمتر است و وجود این چربی برای رشد نوزاد بسیار حیاتی است.
پروتئین شیر انسان یک سوم شیر گاو است و این از مزیت های شیر انسان است، زیرا در ابتدای تولد، بدن نوزاد آنزیم های کافی برای هضم مقدار زیادی پروتئین را ندارد و کلیه ی او توان دفع مقدار زیادی مواد زائد ناشی از سوختن پروتئین را ندارد؛ پس پروتئین زیاد شیر گاو برای یک نوزاد آزار دهنده است. در عین حال ترکیب امینو اسید ها (اجزای تشکیل دهنده پروتئین) در پروتئین شیر مادر به گونه خاصی است. مثلاً در بدن نوزاد سیستم تولید امینو اسید سیستئین از متیونین کامل نشده و شیر مادر این حالت را جبران می کند، چون شیر مادر نسبت به شیر گاو سیستئین بیشتر و متیونین کمتری دارد و یا اینکه نوع پروتئین شیر مادر به گونه ای است که به سرعت تبدیل به لخته های قابل هضم می شود تا سریعاً در بدن نوزاد هضم و جذب شود، ولی این خاصیت در شیر گاو کمتر است.
از نظر املاح، شیر مادر نسبت به شیر گاو حاوی آهن کمتری است. ولی نکته بسیار جالب این است که این آهن در یک پوشش پروتئینی قرار دارد که جذب آن را چند برابر می کند؛ در نتیجه هم آهن از دسترس باکتری های موذی که قصد استفاده آن را دارند خارج می شود و هم جذب آن چند برابر جذب آهن شیر گاو می شود. از نظر املاح ، شیر مادر تامین کننده تمام نیازهای نوزاد تا 6 ماهگی است.
یکی از مزایای بسیار مهم شیر مادر وجود مواد ضد میکروبی فراوان است .
در شیر مادر موادی موجود است که از رشد میکروارگانسیم ها در روده نوزاد جلوگیری می کند و یا جذب بدن نوزاد شده و مقاومت بدن کودک را افزایش می دهد. از این رو کودکی که منحصراً با شیر مادر تغذیه شده ، به ندرت امکان دارد تا شروع تغذیه تکمیلی دچار اسهال یا دیگر بیماری های میکروبی شود.
این فاکتورها (مثل ایمونوگلوبولین ها) یا در شیر گاو خیلی کمتر از شیر مادر است و یا اصلاً وجود ندارد. از این رو شیر مادر هم از نظر غذایی برای کودک بهتر است و هم از نظر حفظ ایمنی بدن.
تماس نزدیک پوست بدن مادر با کودک که اصطلاحاً bonding نامیده می شود، محبت مادر و فرزند را بسیار افزایش می دهد و کودک با صدای لالایی پر از محبت قلب مادر به خواب می رود.
برای اکثر مردم بهار فصلی زیبا و دلپذیر است. اما اگر هربار که این فصل فرا می رسد دچار خارش و اشکریزش شوید و دیگران مرتباً از شما بپرسند که چرا چشمتان سرخ شده است احتمالاً بهار برایتان چندان خوشایند نخواهد بود.
آلرژی (حساسیت) های چشمی یکی از شایعترین علت های مراجعه به متخصص چشم است بطور متوسط از هر 10 تا 15 نفر یک نفر در طول عمر خود دچار علائم حساسیت های چشمی می شود. علائم حساسیت چشمی در افراد مختلف متفاوت است و طیف وسیعی از علائم از سوزش و خارش خفیف تا علائم شدید و آزار دهنده و گاه خطرناک را در برمی گیرد. به علاوه، حساسیت های چشمی اغلب با سایر علائم آلرژی مثل تب یونجه (آبریزش از بینی) و حساسیت های جلدی (مثل درماتیت آتوپیک) همرا است. گرده گل ها و گیاهان، مو و کرک و پر حیوانات، داروها و لوازم آرایش نقش اساسی را در ایجاد آلرژی چشمی دارند. البته گاهی اوقات هم تحریک چشم ناشی از مواد محرک (مثل دود سگرت یا گرد و غبار) علائمی ایجاد می کند که با آلرژی چشمی اشتباه می شود.
چرا چشم درگیر واکنش های آلرژیک می شود؟
چشم دریچه ای به جهان خارج است. وقتی چشم ها باز هستند قرنیه چشم در تماس مستقیم با مواد حساسیت زای موجود در هواست. قرنیه که نسج پوششی مخاطی قسمت جلوی کره چشم و سطح داخلی پلک هاست یک سد دفاعی در برابر محیط خارج است. در قرنیه تعداد زیادی رگ، حجرات معافیتی و مواد دفاعی وجود دارد که باعث حفاظت لایه های داخلی تر کره چشم در برابر عفونت ها و عوامل بیگانه می شود. به علاوه اشک چشم نیز دارای حجرات و عوامل دفاعی می باشد که به دفاع در برابر عوامل خارجی کمک می کند بنابراین بسیاری از واکنش های دفاعی در جلوی کره چشم در سطح قرنیه اتفاق می افتد. هرگاه کنترل طبیعی این واکنش های دفاعی به هم بخورد و یا واکنش های دفاعی به جای عوامل بیگانه در برابر عوامل خودی اتفاق بیافتد واکنش های حساسیتی ایجاد می شود. مهمترین عوامل ایجاد واکنش های حساسیتی ماده ای به نام "هیستامین" است که از گروهی از حجرات دفاعی به نام "ماست سل ها" می شود. هیستامین باعث ایجاد خارش می شود. به علاوه هیستامین موجب توسع رگ های موجود در قرنیه می شود و همین امر باعث می شود که چشم سرخ به نظر برسد. البته به جز هیستامین مواد دیگری نیز می توانند در واکنش های آلرژیک دخیل باشند اما هیستامین مهمترین واسطه ایجاد علائم حساسیت است.
چه افرادی بیشتر درگیر حساسیت چشمی می شوند؟
اصولاً واکنش های حساسیتی در افراد جوان (سن زیر 30 سال) شایع تر است. به علاوه احتمال بروز آلرژی در کسانی که سابقه حساسیت قبلی داشته اند و یا در خانواده آن ها بیماری های آلرژیک وجود دارد بیشتر است. بخصوص افرادی که آلرژی هایی از نوع تب یونجه (آبریزش از بینی حساسیتی) یا آلرژی جلدی (درماتیت آتوپیک) دارند بسیار مستعد ابتلا به حساسیت های چشمی هستند.
آلرژی چشمی چه علامت هایی ایجاد می کند؟
همانطور که گفته شد واسطه اصلی ایجاد علائم آلرژی هیستامین است. ترشح هیستامین در قرنیه باعث بروز خارش، سوزش و اشکریزش می شود. همچنین هیستامین با توسع رگ ها باعث می شود که چشم قرمز و پرخون بنظر برسد. به علاوه این ماده موجب می شود که مقداری مایع از رگ ها به داخل نسج قرنیه و پلک نشست کند در این حالت تورم پلک ایجاد می شود. ممکن است پلک ها آنقدر متورم شوند که فرد حتی نتواند چشم هایش را باز کند. تجمع مایع در قرنیه باعث می شود که قرنیه ظاهر آبی پیدا کند، به علاوه گاهی اوقات تجمع مایع در قرنیه آنقدر زیاد است که قرنیه از سطح چشم فاصله می گیرد و از داخل جوف پلکی بیرون می زند و شبیه یک کهیر یا تاول بزرگی می شود. گاهی اوقات بخصوص وقتی قرنیه نیز درگیر حساسیت شده باشد حساسیت به نور ایجاد می شود.
آلرژی چشمی معمولاً هر دو چشم را درگیر می کند، اما گاهی علائم حساسیت فقط در یک چشم بروز می کند، بخصوص وقتی که یک ذره حساسیت زا وارد چشم شود و فرد چشم مبتلا را بخاراند ممکن است شدت علائم در این چشم خیلی بیشتر از چشم مقابل باشد.
چه بیماری هایی با آلرژی چشمی اشتباه می شوند؟
| ||
بطور کلی در مواردیکه علائم آلرژی شدیدتر از معمول است یا علائم به اقدامات معمول برطرف نمی شود لازم است حتماً معاینه چشم انجام شود چون برخی از بیماری های جدی چشمی می تواند در ابتدا تظاهراتی مشابه آلرژی داشته باشد. |
بسیاری از بیماری های چشمی می توانند با آلرژی اشتباه شوند. شایعترین این بیماری ها عبارتند از:
خشکی چشم: معمولاً باعث ایجاد سوزش چشم ها و احساس وجود شن ریزه در چشم می شود. در این بیماری خارش چشم کمتر از بیماری های آلرژیک است. بعلاوه خشکی چشم معمولاً افراد مسن را مبتلا می کند در حالیکه آلرژی در افراد جوانتر اتفاق می افتد. یک نکته مهم آن است که داروهای آنتی هیستامین که برای کنترل علائم آلرژی مصرف می شوند می توانند خشکی چشم را بدتر کنند.
انسداد مجرای اشکی: در این بیماری نیز به علت بسته شدن مجرای اشکی چشم ها دچار اشکریزش می شود اما بر خلاف بیماری های آلرژیک در این حالت معمولاً خارش وجود ندارد. این بیماری نیز در افراد مسن تر شایع تر است.
ورم ملتحمه عفونی: ورم ملتحمه عفونی ناشی از بیماری ها و ویروس ها می تواند علائمی شبیه آلرژی چشمی ایجاد کند. تشخیص ورم ملتحمه عفونی از آلرژی چشمی مهم است چون ورم ملتحمه عفونی بخصوص نوع ویروسی آن، شدیداً واگیردار است و می تواند اطرافیان را مبتلا کند.
بطور کلی در مواردیکه علائم آلرژی شدیدتر از معمول است یا علائم به اقدامات معمول برطرف نمی شود لازم است حتماً معاینه چشم انجام شود چون برخی از بیماری های جدی چشمی می تواند در ابتدا تظاهراتی مشابه آلرژی داشته باشد.
آلرژی چشمی چگونه درمان می شود؟
چه داروهایی در درمان آلرژی چشمی به کار می روند ؟
قطره اشک مصنوعی
قطره اشک مصنوعی گرچه اثر مستقیمی در درمان آلرژی ندارد، اما استفاده از آن باعث رقیق شدن مواد آلرژی زا تجمع یافته در چشم می شود، به علاوه تا حدی از چسبیدن مواد آلرژی زا به سطح ملتحمه جلوگیری می کند و عملکرد دفاعی لایه اشک را بهبود می بخشد. استفاده از این قطره ها به عنوان درمان کمکی بخصوص در افرادی که علاوه بر آلرژی زمینه خشکی چشم دارند گاه اثرات مفید شگفت آوری دارد.
قطره های آنتی هیستامین و دکونژستانت (ضد احتقان)
| ||
به هیچ وجه از قطره های آنتی هیستامین و دکنونژستانت نظیر قطره نفازولین + آنتازولین بیش از یکی دو هفته بصورت متوالی استفاده نکنید زیر مصرف طولانی مدت این قطره ها خود می تواند باعث تحریک و قرمزی چشم شود و حتی ممکن است در اثر عدم مصرف قطره چشم شدیداً قرمز شود. |
قطره های آنتی هیستامین اثر هیستامین در ملتحمه را خنثی می کنند و باعث کاهش خارش چشم ها می شوند، اما روی تورم و قرمزی اثر چندانی ندارند. قطره های آنتی هیستامین دو مزیت عمده نسبت به اشکال خوراکی آنتی هیستامین دارند: اولاً این قطره ها سریعتر از قرص و شربت اثر می کنند. ثانیاً مصرف دارو به صورت قطره کمتر از مصرف خوراکی باعث ایجاد خشکی چشم می شود.
قطره های دکونژستانت قرمزی چشم را کم می کنند و در نتیجه ظاهر فرد بهبود پیدا می کند اما این قطره ها اثری روی خارش ندارند. این داروها باعث تنگ شدن رگ های ملتحمه می شوند و در نتیجه قرمزی چشم کم می شود. البته در صورت مصرف طولانی مدت خود این قطره ها می توانند باعث تحریک و قرمزی چشم شوند. بعلاوه پس از چند روز مصرف مداوم چشم اصطلاحاً به این قطره ها عادت می کند و قطره بی اثر می شود و حتی ممکن است در اثر عدم مصرف قطره چشم شدیداً قرمز شود. بنابراین به هیچ وجه نباید این قطره ها را بیش از یکی دو هفته بصورت متوالی استفاده کرد. مصرف قطره های دکونژستانت در افراد مبتلا به آب سیاه (گلوکوم) ممکن است خطرناک باشد. بنابراین این افراد هرگز نباید بصورت خودسرانه این قطره ها را مصرف کنند.
در برخی از فراورده های دارویی مثل قطره نفازولین + آنتازولین ماده آنتی هیستامین و دکونژستانت با هم بکار رفته است. مصرف این قطره ها می تواند ظرف چند دقیقه قرمزی و خارش چشم را کنترل کند و معمولاً این اثر تا 4-3 ساعت قابل توجه است. بنابراین در درمان علائم حاد آلرژی می توان از این قطره ها استفاده کرد و مصرف کوتاه مدت آن ها معمولاً عارضه مهمی (به جزء سوزش چشم در موقع استفاده از قطره) ندارد. اما همانطور که گفته شد مصرف دراز مدت آن ها چندان مفید نیست و ممکن است باعث بروز عوارضی شود.
قطره های پایدار کننده ماست سل ها
همانطور که گفته شد واسطه اصلی ایجاد آلرژی ماده ای به نام "هیستامین" است که از گروهی از سلول های ایمنی به نام "ماست سل ها" آزاد می شود. داروهای پایدار کننده ماست سل ها مانع آزاد شدن هیستامین از ماست سل ها می شود و در نتیجه از بروز واکنش های آلرژیک جلوگیری می کند. این داروها در تمام انواع حساسیت مؤثر است در افراد مبتلا به حساسیت فصلی و کراتوکنژنکتیویت بهاره می توان از یکی دو هفته پیش از شروع فصل حساسیت این قطره ها را استفاده کرد تا از بروز علائم حساسیت جلوگیری شود. از آنجا که این داروها نسبتاً بدون عارضه هستند می توان مصرف آن ها را برای یک دوره طولانی (مثلاً چند ماه) ادامه داد بدون اینکه مشکل خاصی ایجاد شود. البته باید توجه داشت که شروع اثر این داروها نسبتاً کند است و برای آغاز بهبودی با مصرف این داروها معمولاً چند روز زمان لازم است. از داروهای این گروه می توان به کرومولین سدیم اشاره کرد. البته در حال حاضر داروهای قوی تر و مؤثرتری نیز از این دسته در دسترس است.
قطره های ضد التهاب غیر استروئیدی
این قطره ها با اثر ضد التهابی خود باعث کاهش علائم آلرژی بویژه خارش می شوند. اما مصرف دراز مدت آن ها می تواند سوزش و خارش چشم را بدتر کند. از این دسته دارویی می توان به قطره ولتازن (دیکلوفناک) اشاره کرد.
قطره های ضد التهاب استروئیدی
این قطره ها مثل بتامتازون، پرونیزولون و دگزامتازون در درمان حساسیت های چشمی بسیار مؤثرند، اما به علت عوارض جلدی بالقوه مصرف آن ها محدود به آلرژی های شدیدی است که با درمان های معمولی بهبود پیدا نکند. به علت احتمال بروز عوارض جلدی مثل آب مروارید (کاتاراکت) و گلوکوم (آب سیاه) مصرف این داروها بایدحتماً با تجویز چشم پزشک و برای مدت کوتاه انجام گیرد.
آنتی هیستامین های خوراکی
مصرف آنتی هیستامین خوراکی معمولاً در درمان آلرژی چشمی چندان مؤثر نیست، اما در مورادی که آبریزش از بینی یا حساسیت پوستی (بویژه درماتیت آتوپیک) به همراه حساسیت چشمی وجود دارد مصرف آنتی هیستامین خوراکی می تواند به کنترل این علائم کمک کند.
خلاصه
هنگام رفتن به زیر آفتاب داغ علاوه بر محافظت پوستتان در برابر اشعه ماورای بنفش، باید به فکر محافظت از چشمهایتان هم باشید.
قرار گرفتن بیش از حد در برابر پرتوهای ماورای بنفش با شماری از مشکلات چشمی مانند آب مروارید یا کاتاراکت مرتبط با افزایش سن، ناخنک (ptreygium)، فتوکراتیت و تغییرات تحلیلبرنده قرنیه همراهی دارد.
این عوارض ممکن است باعث تاری دید، تحریکپذیری و قرمزی چشم، اشکریزش، از دست رفتن گذرای بینایی و در برخی موارد کوری شود.
همانطور که پرتوهای ماورای بنفش نور خورشید پوست را میسوزانند- میتوانند به چشم به خصوص در افراد کمسن آسیب برسانند. با روشهای ساده، بیخطر و ارزانی مانند به سرگذاشتن کلاه لبهدار و استفاده از عینکهای که به مقدار کافی اشعه ماورای بنفش را جذب میکنند، میتوان از چشمها حفاظت کرد.
کودکان و نوجوانان به خصوص به آسیب چشمی ناشی از نور خورشید حساس هستند، زیرا آنها مدت بیشتری در خارج از خانه میگذرانندف و عدسیهای چشمهای آنها نسبت به بزرگسالان شفافیت بیشتری دارد، در نتیجع نور زیانبار بیشتری به شبکیه چشم آنها میرسد.
در مورد عینک آفتابی این توصیهها را به یاد داشته باشید: